Różnie jest ono nazywane, różnie obchodzone i różnie rozumiane. Dlatego, aby mieć pewność, co jest słuszne, a co należy odrzucić w tradycji świątecznej zastosujemy słowa Łukasza tak rozpoczynającego swój zapis Ewangelii: "Skoro już wielu podjęło się sporządzenia opisu wydarzeń, które wśród nas się dokonały, jak nam to przekazali naoczni od samego początku świadkowie i słudzy Słowa, postanowiłem i ja, który wszystko od początku przebadałem, dokładnie kolejno ci to opisać (...), abyś upewnił się w prawdziwości nauki, jaką odebrałeś." (Łk. 1, 1).

Święto przyjęło się obchodzić późno i lokalnie, bo najpierw w Rzymie, i dopiero w IV lub pod koniec III wieku. Ostatecznie zaadaptowano datę pogańskiego święta Dies Solis, Boga Słońca. Z przekazów Klemensa Aleksandryjskiego wiadomo, że różne daty były podawane za dzień narodzin Chrystusa: 19 kwietnia, 20 maja, a sam Klemens wskazywał na dzień 17 listopada. Najwyraźniej dla pierwszych chrześcijan głoszenie męki i zmartwychwstania Jezusa było nieporównanie ważniejsze od rozpamiętywania Jego narodzin.

DLACZEGO BETLEJEM, A NIE NAZARET, GDZIE MIESZKALI JÓZEF I MARIA?

Jak czytamy w Ewangelii Łukasza: "I stało się w owe dni, że wyszedł dekret cesarza Augusta, aby spisano cały świat. Pierwszy ten spis odbył się, gdy Kwiryniusz był namiestnikiem Syrii. Szli więc wszyscy do spisu, każdy do swego miasta. Poszedł też i Józef z Galilei, z miasta Nazaretu, do Judei, do miasta Dawidowego, zwanego Betlejem, dlatego że był z domu i z rodu Dawida, aby był spisany wraz z Marią, poślubioną sobie małżonką, która była brzemienna.” (Łk. 2, 1-5).

Natomiast prorok Micheasz przepowiadał: "Ale ty, Betlejemie Efrata, najmniejszy z okręgów judzkich, z ciebie mi wyjdzie ten, który będzie władcą Izraela. Początki jego od prawieku, od dni zamierzchłych. Dlatego wyda ich aż do czasu, gdy ta, która ma porodzić, porodzi. Potem reszta jego braci wróci do synów Izraela. Będzie stał mocno i będzie pasł w mocy Pana, w chwale imienia Pana, swojego Boga. Wtedy będą mieszkać w spokoju, gdyż jego moc będzie sięgać aż po krańce ziemi. I On będzie pokojem.” (Mi, 5, 1-5a).

KTO NARODZIŁ SIĘ W BETLEJEM?

Większość chyba odpowie: Bóg, bo Boże Narodzenie. W Betlejem odwieczny Syn narodził się jako człowiek. Dlatego mówimy o wcieleniu. A Ewangelie nazywają Jezusa tak Synem Człowieczym, jak Synem Bożym. Apostoł Jan tak rozpoczyna swoją Ewangelię: "Na początku było Słowo, a Słowo było u Boga, a Bogiem było Słowo. Ono było na początku u Boga. Wszystko przez nie powstało (...) A Słowo ciałem się stało i zamieszkało wśród nas, i ujrzeliśmy chwałę jego, chwałę, jaką ma jedyny Syn od Ojca, pełne łaski i prawdy. (...) Zakon bowiem został nadany przez Mojżesza, łaska zaś i prawda stała się przez Jezusa Chrystusa. Boga nikt nigdy nie widział, lecz jednorodzony Bóg, który jest na łonie Ojca, objawił go.” (Jan 1, 1-3. 14. 17). A w jednym ze swoich Listów podkreśla: "Bo wyszło na świat wielu zwodzicieli, którzy nie chcą uznać, że Jezus Chrystus przyszedł w ciele. Taki jest zwodzicielem i antychrystem.” (2 Jana 7).

DLACZEGO MILCZĄ O NARODZENIU EWANGELIE MARKA I JANA?

Jan podkreśla, że odwieczne Słowo zamieszkało wśród nas (Jan 1, 14) i przechodzi do opisu chrztu Jezusa w Jordanie jako początku nauczania poprzedzającego Odkupienie na krzyżu Golgoty. Podobnie Marek sygnalizuje „Początek ewangelii o Jezusie Chrystusie, Synu Bożym” (Mk 1, 1) i przechodzi bezpośrednio do opisu działalności Jana Chrzciciela. Obaj ewangeliści skupiają uwagę na dokonaniach Syna Bożego, na Jego posłannictwie, czyli mówiąc najkrócej na tym, po co przyszedł na świat jako człowiek.

PRZEZ KOGO JEZUS WYWODZIŁ SIĘ Z RODU DAWIDA?

Mamy dwa rodowody Jezusa, w Ewangeliach. Mateusz wywodzi Jezusa od Abrahama poprzez Józefa męża Marii, którego ojcem był Jakub (Mt. 1, 1-17). Natomiast Łukasz przez Józefa syna Helego aż po praojca Adama (Łk. 3, 23-38). Na przestrzeni wieków powstały rozmaite hipotezy na temat rozbieżności imion ojca Józefa. Jedna z koncepcji mówi, że Heli był ojcem Marii. Przeczy to jednak pochodzeniu Jezusa z rodu Dawida (Łk. 1, 27), bo Maria była spokrewniona z Elżbietą z rodu Aarona (Łk. 1, 36) jak i rzymsko – katolickiej tradycji wg której rodzice Marii mieli się nazywać Joachim i Anna.

Inni twierdzą, że Heli mógł być bratem zmarłego przedwcześnie Jakuba, który wychował Józefa. Nie to jest jednak dla nas znaczące, ale to że w rodowodzie Jezusa jest całe mnóstwo grzesznych królów i trzy kobiety, Tamar - udająca prostytutkę, by po śmierci męża mieć potomka ze swoim teściem Judą, Rachab - nawrócona pogańska prostytutka z Jerycha i Rut - nawrócona poganka, bohaterka Księgi Rut. Naprawdę, Syn Boży uniżył samego siebie i stał się człowiekiem… (Flp 2, 6-8).

DZIEWICA MARIA CZYLI RODZEŃSTWO JEZUSA

Dla chrześcijanina nie jest ważne ile dzieci urodziła Maria, ale że Jezus był zrodzony z Dziewicy. Dlatego o Józefie możemy przeczytać, że "nie obcował z nią, dopóki nie powiła syna…” (Mt. 1, 25). Dlatego niech nie dziwi nas, gdy czytamy o Nim, gdy nauczał w Galilei: "Czyż nie jest to syn cieśli? Czyż matce jego nie jest na imię Maria, a braciom jego Jakub, Józef, Szymon i Juda? A siostry jego, czyż nie są wszystkie u nas? Skąd ma tedy to wszystko? I gorszyli się z niego. A Jezus rzekł im: Nigdzie prorok nie jest pozbawiony czci, chyba tylko w ojczyźnie i w swoim domu.” (Mt. 13, 55-57). Podobnie relacjonuje Marek (Mr 6, 3).

Dlatego obaj Ewangeliści w opisie osób stojących pod krzyżem określają Matkę Jezusa imionami braci Jezusa: "Wśród nich była Maria Magdalena i Maria, matka Jakuba i Józefa, i matka synów Zebedeuszowych.” (Mt. 27, 56). Podobnie robi to Marek (Mr 15, 40), wymieniając dodatkowo Jego siostrę Salome.

JAKIM JEZUS BYŁ DZIECKIEM?

Łukasz podsumowuje to w ten prosty, ale jednocześnie znacząco wymowny sposób: "I poszedł z nimi, i przyszedł do Nazaretu, i był im uległy. A matka jego zachowywała wszystkie te słowa w sercu swoim. Jezusowi zaś przybywało mądrości i wzrostu oraz łaski u Boga i u ludzi.” (Łk. 2, 51-52).

CO Z „TRZEMA KRÓLAMI"?

Po pierwsze nie królowie a magowie (Mt 2, 1). To magowie zaglądnęli do Heroda. Potem odnaleźli nowonarodzonego Jezusa, ale nie w stajni w żłobie, ale w domu w Betlejem (Mt. 2, 11). I nie wiemy ilu ich było. Być może określanie ich jako „trzech“ wynika z tego, że złożyli trzy dary, zapowiadając Jego posłannictwo: złoto (król), kadzidło (kapłan) i mirrę (męczennik).

CZY JEZUS BYŁ EMIGRANTEM?

Powiedziałbym nawet więcej: Jezus był uchodźcą, który uszedł z rodzicami przez morderczym prześladowaniem Heroda: „A gdy oni (magowie) odeszli, oto anioł Pański ukazał się we śnie Józefowi i rzekł: „Wstań, weź dziecię oraz matkę jego i uchodź do Egiptu, a bądź tam, dopóki ci nie powiem, albowiem Herod będzie poszukiwał dziecięcia, aby je zgładzić. Wstał więc i wziął dziecię oraz matkę jego w nocy, i udał się do Egiptu. I przebywał tam aż do śmierci Heroda, aby się spełniło, co powiedział Pan przez proroka, mówiącego: Z Egiptu wezwałem syna mego.” (Mt 2, 13-15).

CZEGO UCZY NAS WCIELENIE SYNA BOŻEGO?

Odpowiedź jest prosta. Udzielił jej apostoł Paweł w Liście do Filipian: "Takiego bądźcie względem siebie usposobienia, jakie było w Chrystusie Jezusie, który chociaż był w postaci Bożej, nie upierał się zachłannie przy tym, aby być równym Bogu, lecz wyparł się samego siebie, przyjął postać sługi i stał się podobny ludziom; a okazawszy się z postawy człowiekiem, uniżył samego siebie i był posłuszny aż do śmierci, i to do śmierci krzyżowej.” (Flp. 2, 5-9).

PO CO PRZYSZEDŁ NA ŚWIAT?

Mt. 1, 20-21: „I gdy nad tym rozmyślał, oto ukazał mu się we śnie anioł Pański i rzekł: Józefie, synu Dawidowy, nie lękaj się przyjąć Marii, żony swej, albowiem to, co się w niej poczęło, jest z Ducha Świętego. A urodzi syna i nadasz mu imię Jezus; albowiem On zbawi lud swój od grzechów jego”.

KIEDY JEZUS OBJAWIŁ SIĘ JAKO ZBAWICIEL?

Moglibyśmy odpowiedzieć najprościej, tj. chronologicznie, że pasterzom w Betlejem (Łk. 2, 8-14). Ale także że magom, albo Symeonowi i Annie (Łk. 2, 25-38). Teologicznie przyjmujemy, że objawienie Jezusa jako Mesjasza nastąpiło w czasie chrztu w Jordanie.

BÓG SIĘ RODZI POŚRÓD NAS, CZY MY RODZIMY SIĘ DLA BOGA I Z CHRYSTUSA?

Pan narodził się ponad 2000 lat temu. Więcej: umarł za Ciebie i zmartwychwstał dla Ciebie, abyś miał pewność życia. Czas abyś Ty, umierając dla dotychczasowego życia narodził się dla Niego. Gdy faryzeusz Nikodem przyszedł do Jezusa dziwił się: „Jakże się może człowiek narodzić, gdy jest stary? Czyż może powtórnie wejść do łona matki swojej i urodzić się? Odpowiedział Jezus: Zaprawdę, zaprawdę, powiadam ci, jeśli się kto nie narodzi z wody i z Ducha, nie może wejść do Królestwa Bożego.” (Jan 3 4-5). Dlatego tuż przed wstąpieniem do nieba zmartwychwstały Jezus mówi do apostołów: „Kto uwierzy i ochrzczony zostanie, będzie zbawiony, ale kto nie uwierzy, będzie potępiony.” (Mr 16, 16). Mówi też do Ciebie, byś nie tyle rozpamiętywał Jego narodzenie w Betlejem, co swoje narodzenie dla Niego dziś. Wyznaj Go nie jako Dzieciątko, ale jako Zbawiciela zasiadającego w chwale. I przyjmij chrzest na poświadczenie swej wiary!

 

arako